Het Diamantmodel van Porter is een ruitvormig raamwerk dat verklaart waarom specifieke industrieën in een land internationaal concurrerend worden en die in andere landen niet. Het model werd voor het eerst gepubliceerd in Michael Porter’s boek The Competitive Advantage of Nations uit 1990. Dit raamwerk kijkt naar de bedrijfsstrategie, structuur/rivaliteit, factorvoorwaarden, vraagvoorwaarden, verwante en ondersteunende industrieën.
Begrijpen van Porter’s Diamantmodel
De traditionele economische theorie suggereert dat factoren zoals land, arbeid, bevolkingsgrootte, en natuurlijke hulpbronnen cruciale factoren zijn in een natie die concurrentievoordeel verwerft.
Maar Michael Porter beweerde dat dit model een tamelijk passieve samenvatting van economisch potentieel was en dat, in plaats van duurzame groei te creëren, de bovengenoemde factoren elk potentieel concurrentievoordeel kunnen ondermijnen.
In plaats daarvan stelde hij voor dat vier andere kenmerken nauwkeurig konden voorspellen of een natie organisaties voortbracht die concurrerend waren op het internationale toneel. Deze vier kenmerken geven het model van Porter de diamantvorm waarvoor het bekend is, en zij worden in de volgende sectie uitgelegd.
De vier kenmerken van het Diamantmodel van Porter
Firm Strategy, Structure and Rivalry
Dit kenmerk omvat hoe bedrijven worden gestructureerd en gemanaged. Het omvat ook bedrijfsdoelstellingen en de aanwezigheid van concurrerende rivaliteit, indien van toepassing. Rivaliteit is vooral belangrijk omdat het bedrijven dwingt te innoveren, waardoor ze beter zijn voorbereid op de internationale markt.
De Duitse autofabrikanten BMW, Mercedes-Benz en Audi zouden bijvoorbeeld geen wereldwijd succesvolle merken zijn geworden zonder de hevige concurrentie die zij in hun geboorteland Duitsland ondervinden.
Factorvoorwaarden
Factorvoorwaarden zijn meer basaal van aard en verwijzen naar ongeschoolde arbeid, natuurlijke hulpbronnen, en infrastructuur. Porter stelde echter dat meer geavanceerde factorvoorwaarden, zoals geschoolde en specialistische kennis en toegang tot kapitaal, belangrijker waren voor concurrentievoordeel.
Vraagvoorwaarden
Vraagvoorwaarden verwijzen naar het niveau van de vraag op de thuismarkt van een bedrijfstak. De vraag creëert concurrentie en concurrentie leidt op haar beurt tot innovatie. Specifieke vraagvoorwaarden kunnen zijn: marktomvang en marktverfijning.
Gerelateerde en ondersteunende bedrijfstakken
De meeste grote bedrijven zijn slechts zo succesvol als hun toeleveringsketens. De meeste zijn immers afhankelijk van allianties en goede relaties met leveranciers om kostenbesparingen te realiseren die aan de consument kunnen worden doorberekend. Landen met hoge concentraties van grote, innovatieve bedrijven die dicht bij elkaar opereren, vergemakkelijken de verspreiding van innovatie.
Zo vergemakkelijkt de cluster van technologiebedrijven in Silicon Valley, Californië, innovatie vanwege de nabijheid van innovatieve en vaak ondersteunende bedrijven.
Kritiek op het Diamantmodel van Porter
Gezien het feit dat het model van Porter concurrentie beoordeelt in de relatief brede context van naties, is het onderhevig geweest aan kritiek.
Kritiekpunten zijn onder meer:
- Toepassingsgebied – toen het model in 1990 werd ontwikkeld, omvatte het slechts 10 ontwikkelde landen. Het is dus nog niet van toepassing op landen van de tweede of derde wereld.
- Tegenstrijdig bewijsmateriaal – er is een overvloed aan bewijsmateriaal dat erop wijst dat het concurrentievermogen van een natie veel externe invloeden heeft waarmee Porter geen rekening houdt.
- Selectieve industrie – de oorspronkelijke analyse van Porter was gericht op de banksector, adviesbureaus en fabrikanten. Sommige academici hebben zich afgevraagd of het model überhaupt relevant is voor de vele grote en invloedrijke wereldwijde dienstverlenende bedrijven, zoals McDonald’s.
Key takeaways:
- Porter’s Diamantmodel is een economisch model dat stelt dat het mondiale concurrentievermogen van een bepaalde organisatie afhankelijk is van het land waarin deze opereert.
- Porter’s Diamond Model is gebaseerd op vier hoofdkenmerken die de vereisten voor een concurrerend sterke natie verklaren.
- Porter’s Diamond Model heeft kritiek gekregen vanwege zijn gebrek aan reikwijdte en richt zich op selecte, niet aan diensten gerelateerde industrieën.
- Lees ook: Business Strategy, Examples, Case Studies, And Tools
Andere raamwerken van Michael Porter
Porter’s Five Forces

Porter’s Generic Strategies

Porter’s Value Chain Model

Porter’s Diamond Model

Porter’s Four Corners Analysis

Andere strategieraamwerken
- Porter’s Five Forces
- Ansoff Matrix
- Blitzscaling Canvas
- Business Analysis Framework
- Business Model Canvas
- Blue Ocean Strategy